Nie ma znaczenia, w jakim języku będziesz mówił, kiedy akurat do tego dojdzie. A z reguły dochodzi do tego dokładnie w momencie, kiedy zaczynasz coś mówić. Tak, to może się zdarzyć zasadniczo w każdej chwili. Bo tak to już jest z komunikowaniem się z innymi ludźmi. I dodać wypada, że z jednymi idzie to komunikowanie się lepiej, z innymi gorzej, a jeszcze innymi wcale. Tych ostatnich powinniśmy sobie odpuścić, ale kto wie, może i tu jest jakaś nadzieja. Otóż jest, tyle że nie za darmo. Wysilenie się leży po twojej stronie i nie ma co oczekiwać wzajemności. To podstawowy warunek. Bo ty masz większą świadomość, którą można przetłumaczyć na pewną formę przewagi komunikacyjnej. Czyli nie jest tak źle. To co, pouprawiamy komunikację w różnych pozycjach? Czemu nie, raz się żyje.

Pozycje percepcyjne, czyli różne spojrzenia na tę samą sytuację. Na zajęciach językowych czy warsztatach rozwojowych ćwiczenia tego typu cieszą się wielkim zainteresowaniem, bo po krótkim początkowym zakłopotaniu dostarczają naprawdę wiele radości oraz wglądu we własne postępowanie i zazwyczaj zmieniają podejście do drugiego człowieka czy grupy ludzi. Dziś zajmę się tylko pierwszą pozycją percepcyjną.

Zatem o pozycjach będzie. Bo umiejętność spojrzenia na siebie z różnych stron może wiele wnieść do życia – dostrzegasz coś, z czego wcześniej nie zdawałeś sobie sprawy. Widzisz to, czego wcześniej nie widziałeś, słyszysz to, czego wcześniej nie słyszałeś, czujesz to, czego wcześniej nie czułeś. To swego rodzaju giętkość zmysłowa, wpływająca z kolei na giętkość umysłową. To prowadzi w rezultacie do lepszego zrozumienia niuansów interakcji międzyludzkiej i umożliwia osiągnięcie bardziej zrównoważonego podejścia.

Pierwsza pozycja percepcyjna. I co my tu mamy? Cóż, masz tak od urodzenia, to najbardziej rozpowszechniony sposób postrzegania otaczającej cię twojej rzeczywistości - najwięcej w tym emocji i udziału ego, bo wszystko, co odbierasz zmysłami, przechodzi przez twoje własne filtry: to twój własny punkt widzenia, twoja własna perspektywa, twoja własna prawda, twoje własne wartości. Tu liczy się to, co jest ważne dla ciebie. W centrum znajdujesz się ty i patrzysz na rozmówcę własnymi oczami – takie spojrzenie nazywa się asocjacją, bo w pełni uczestniczysz w przeżywaniu bieżących wydarzeń.

Zaletą tej pozycji jest to, że możesz się dowiedzieć, czego naprawdę chcesz. Domyślasz się już zapewne, że pierwsza pozycja jest niezwykle przydatna podczas sesji coachingowych – w końcu masz zrobić coś dla siebie. Efektem może być też to, że zachowania pierwotnie nieasertywne możesz zamienić na asertywne - chodzi tu głównie o ciebie (a o sobie naprawdę warto czasem pomyśleć, choćby i na złość innym), więc język „ja” (mnie, mi, moje, chcę, muszę, pragnę) jest mile widziany, a nawet wskazany.

A minusy „jedynki”? Doświadczanie drugiej osoby z własnego punktu obserwacyjnego nie jest złe, jednak czasem trzeba wyjść poza ten dość ograniczający schemat. Bo patrząc tylko z tej pozycji możesz przestać dostrzegać innych (poobserwuj polityków – oni chyba jadą ciągle na „jedynce”). Co to oznacza? Zawężone postrzeganie, a w efekcie nawet zachowania agresywne. No bo skoro dostrzegasz tylko siebie i własne interesy, to robisz wszystko, aby osiągnąć własne cele, inni mają ci to tylko umożliwić. A jeśli tak się nie dzieje, rozdrażnienie i frustracja może powodować reakcje dość niemiłe.

Tkwienie „w jedynce” może sprawić, że ominie cię masa okazji do nauki czy dobrych rzeczy ze strony innych, a to głównie dlatego, że nie będziesz chciał wziąć ich pod uwagę. Albo po prostu nie dopuścisz takiej opcji. Ale to już temat na kolejny odcinek, w którym porozmawiamy o drugiej pozycji percepcyjnej.